در گفتگوی تفصیلی با فست تریپ مطرح شد؛
سیاست های دولت و مدیریت شهری سرعت نوسازی بافت فرسوده را کم کرد
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران دلیلهای و سیاست های انقباضی دولت و مدیریت شهری که منجر به کاهش سرعت نوسازی بافت فرسوده شد را تشریح نمود.
خبرگزاری مهر؛ گروه جامعه_ ساناز باقری راد: اگر در کوچه پس کوچه های برخی محلات تهران قدم بزنید، رنگ و روی خیابان ها شما را به دوران قبل از مدرنیته پرتاب خواهدنمود. دورانی که هنوز خبری از برج ها و ساختمان های لوکس در شهر نبود و نهایت طبقات خانه ها به دو طبقه ختم می شد. حال این خانه ها و محلات آنها به بافت فرسوده شهر تبدیل گشته و چهره آنها تفاوت زیادی با دیگر نقاط شهر دارد. محلات مختلف تهران دارای بافت فرسوده می باشند که نیاز به نوسازی، ترمیم یا بازسازی دارند. خانه های این بافت ها اغلب ناایمن و ناپایدار بوده و در صورت وقوع زلزله در شهر، یکی از لطمه پذیرترین نقاط خواهند بود. هرچند که نوسازی بافت فرسوده از دهه ۸۰ شروع شده و همیشه از مسائل مهم شهری بوده است، با این وجود همچنان نیمی از مجموع بافت فرسوده پایتخت دست نخورده باقی مانده و نیاز به رسیدگی دارد. در همین خصوص و برای اطلاع از جزییات روند نوسازی در شهر تهران و چالش های این حوزه به گفتگو با کاوه حاجی علی اکبری مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران نشستیم. بخش اول این گفتگو را در ادامه می خوانید، بخش دوم آن نیز طی روزهای آینده منتشر خواهد شد.*به نظر شما که در یکی از سازمان هایی حضور دارید که کارش رصد شهر است، حال تهران را چگونه می بینید؟حقیقتش حال تهران چندان تعریفی ندارد چونکه تهران عملاً شهری رها شده است. اخیراً دو مصداق در زمینه نوسازی شهری اتفاق افتاده و نمود این است که دولت خیلی تهران دغدغه اش نیست. این دو مورد یکی موضوع تامین منابع برای خدمات روبنایی و زیربنایی در بافت های فرسوده است که در سال ۱۳۹۷ مصوبه ای در خود دولت گذرانده شد که برای خدمات زیربنایی و روبنایی مثل خدمات آموزشی، درمانی، فرهنگی، ورزشی، فضاهای سبز، شبکه آب، فاضلاب، برق و …هزینه ها به طوری باشد که ۷۰ درصد آن از طرف دولت و ۳۰ درصد از جانب شهرداری صورت بگیرد. دولت خودش تعهد کرد اگر شهرداری ها ۳۰ درصد منابع را تامین کنند ۷۰ درصد باقی مانده را ما تامین می نماییم ولی وقتی به اتفاقاتی که در سه سال قبل یعنی از زمان تصویب این بخشنامه نگاه می نماییم واقعاً ناامید کننده است. در مقابل مجموعه امکانات، ظرفیت ها، منابعی که شهرداری تهران برای بازسازی بافت های فرسوده آورده است شاید کمتر از ۱۰ درصد آنرا دولت داده است. این در حقیقت موجب می شود دستاوردها و اقدامات با آن چیزی که مورد انتظار است خیلی تفاوت داشته باشد یا در بودجه ۱۴۰۰ پیش بینی شده دولت این اختیار را به شهرداری ها بدهد که برای نوسازی اطراف حرم های مطهر (تهران، قم، مشهد و شیراز) تا هزار میلیارد تومان از ظرفیت اوراق مشارکت استفاده کنند. انتظار می رود نحوه توزیع این اوراق بین این چهار شهر متناسب با اهمیت شأن، اهمیت پروژه هایی که دارند، اولویت اقداماتی که باید صورت بگیرد، باشد ولی متأسفانه وقتی به دستگاه های دولتی مراجعه می نماییم می بینیم نه فقط این پروسه طی نمی گردد بلکه می بینیم یک پروسه مبتنی بر لابی گری و چانه زنی و فشار از بالاست و موجب می شود هر کس زورش بیشتر است از منابع بیشتری استفاده نماید.
*تأمین اعتبار حرم عبدالعظیم برای تهران محقق شده است؟
ما مجوزی در شورای شهر گذراندیم که اجازه استفاده این منابع را به میزان ۵۵۰ میلیارد تومان به ما می داد. بعد درخواست رسمی از طرف شهردار تهران رفت ولی متأسفانه برمبنای همان رویه ای که گفتم به ۲۵۰ میلیارد تومان کاهش دادند، یعنی کمتر از نصفش را تأیید کردند و اهتمام می نماییم مجوزهایش را از سازمان برنامه و بانک مرکزی بگیریم تا آخر سال بتوانیم منتشر نماییم.
*یعنی با گذشت ۹ ماه از سال همان مبلغ هم محقق نشده است؟
هیچکدام از این چهار شهری که گفتم موفق به دریافت مجوزهای لازم نشده اند به طور معمول پروسه طولانی و زمان بری است که به روزهای پایانی سال می کشد.
*آیا این اعتبار در بودجه ۱۴۰۱ هم عنوان شده است؟
با این سوال داغ دل تازه می شود و همان داستانی که دولت کلان شهرها خصوصاً تهران را به حال خودش رها کرده باردیگر تکرار می شود. متأسفانه در بودجه ۱۴۰۱ که به مجلس رفته است تمام آیتم های حمایتی شهرداری ها حذف گردیده است. حالا به بهانه صرفه جویی در بودجه یا کاهش هزینه های بخش عمومی حذف شده و این برگشت به عقب بدی شمرده می شود. در همین اوراق مشارکت سال قبل پیش بینی شده بود که ۵۰ درصد بازپرداخت اصل از سود اوراق را دولت تعهد می کند که اتفاق نیفتاد یعنی سازمان برنامه زیر بار نرفت با وجود این که در قانون پیش بینی شده بود.
در بودجه ۱۴۰۰ این سقف حمایت را به ۲۵ درصد کاهش دادند و گفتند در این هزار میلیارد تومان بازپرداخت ۲۵ درصد اصل سود را دولت تقبل می کند، در کلام گفته اند این اتفاق خواهد افتاد ولی تا آن زمان که این تعهد رسمی نشود نمی توان با اطمینان درباره آن صحبت کرد. ما باخبر شدیم در بودجه ۱۴۰۱ این سطح حمایت را به صفر تقلیل دادند یعنی برای انتشار اوراق مشارکت برای بازآفرینی در اطراف حرم های مطهر دولت هیچ حمایتی نمی کند و شهرداری ها باید با تضمین و تعهد خود این کار را انجام دهند.
هر چقدر شهرها و شهرداری ها به حال خود رها شوند طبیعتاً توانایی مقابله با مسائل و مشکلاتی که وجود دارد روز به روز کاهش خواهد یافت و می بینیم که هر چقدر جلوتر می آییم وضعیت ترافیک در تهران بدتر می شود. چون سرمایه گذاری کمتری در حمل و نقل عمومی صورت می گیرد
البته اینها نتایج خیلی مستقیمی دارد هر چقدر شهرها و شهرداری ها به حال خود رها شوند طبیعتاً توانایی مقابله با مسائل و مشکلاتی که وجود دارد روز به روز کاهش خواهد یافت و می بینیم که هر چقدر جلوتر می آییم وضعیت ترافیک در تهران بدتر می شود. چون سرمایه گذاری کمتری در حمل و نقل عمومی صورت می گیرد، حمل و نقل عمومی که به شدت هزینه بر و جزو موضوعات زیرساختی است که نیاز به سرمایه گذاری مستقیم دولت دارد. هر سال که جلوتر می آییم وضعیت آلودگی هوا بدتر می شود و مسائلی از این دست.
*وضعیت بودجه ای امسال را در این عرصه چطور می بینید؟
کشور در وضعیت خاصی است، بالاخره باید شرایط را همه درک کنند ولی بنظر می رسد می توان نوعی از اولویت بندی را انجام داد که محل هایی که در آنجا بودجه هزینه می شود با مسائل و مشکلاتی که در شهرها و در جامعه احساس می شود ارتباط و نسبت مستقیم داشته باشد. در مورد شهرداری هم انتظار از ناحیه ما وجود دارد، با توجه به این که مطالبی مثل کاهش آلودگی هوا، حمل و نقل عمومی و نوسازی بافت های فرسوده خصوصاً موضوعات ملی هستند فقط نمی توان آنها را به اقدامات شهرداری ها محدود کرد. بطور ویژه در بودجه ریزی سالیانه مورد توجه قرار گیرد.
*برای مواردی که حذف شده مثل مورد سازمان نوسازی، آیا مطالبه ای شده که شهرداری از دولت بخواهد؟
بله، چندین هفته گذشته نامه ای را با امضای شهردار برای ریاست محترم مجلس شورای اسلامی، رییس مجمع نمایندگان تهران و رییس فراکسیون مدیریت شهری تنظیم کردیم و مذاکراتی را هم با نمایندگان مجلس آغاز نموده ایم البته در ماه های گذشته با نمایندگان دستگاه های دولتی نیز مذاکره می کردیم ولی ظاهراً این مذاکرات خیلی مفید واقع نشده است.
*در سالهای قبل هم نوسازی ۱۵ و ۲۰ درصد بوده یا خیر؟
هر چه جلو آمده ایم کمتر شده است، البته دولت هم نه این که اقدامی برای افزایش سطح تسهیلات نکرده، میزان افزایش با افزایش قیمت مسکن در تهران برابر نبوده است یعنی در ۱۰ سال قبل متوسط قیمت مسکن در تهران از حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در هر متر مربع به ۳۲ میلیون تومان رسیده، این جهش قیمت اگر می خواهد طبقات متوسط را در مقابل بحران مسکن ایمن نگه دارد باید متناسب با آن تسهیلات هم پیش بینی شود. این افزایش به تناسب نبوده و سبب شده که میزان پوشش تسهیلات سال به سال کاهش پیدا کند و ما را به نقطه ای برساند که امروز ۴۳ درصد از خانواده های تهرانی مستأجر باشند و هزینه مسکن در سبد هزینه های این خانواده ها به حدود ۶۵ درصد برسد، یعنی دو سوم از درآمد مستأجران امروز صرف تامین هزینه های مسکن می شود و با یک سوم بقیه درآمد باید بقیه زندگی خودشان را مدیریت کنند.
*در بحث تسهیلات نوسازی خبری که اخیراً منتشر گردید می گوید که مقرر است به کسانی که قصد نوسازی دارند ۶۰ میلیون تومان تسهیلات پرداخت گردد، درباره این تسهیلات توضیح می دهید؟
خیر، ۶۰ میلیون تومان تسهیلات ودیعه مسکن و تسهیلات اسکان موقت است که بصورت قرض الحسنه به مدت دو سال داده می شود تا کسی که می خواهد خانه اش را نوسازی کند بتواند از این مبلغ استفاده نماید و جایی را بتواند اجاره کند، در آن دوره ساخت جابه جا شود. دو نوع تسهیلات داده می شود، به جز تسهیلات ودیعه مسکن، تسهیلات ساخت هم اعطا می شود. آن ۶۰ میلیون تومان به ازای هر پلاکی که می خواهد نوسازی کند داده می شود، تسهیلات ساخت به ازای هر واحدی که مقرر است ساخته شود اعطا می شود که امروز حداقل آن ۱۲۰ میلیون تومان است یعنی اگر کسی بخواهد در بافت فرسوده تهران خانه خودش را نوسازی کرده و چهار واحد بسازد، چهار تا ۱۲۰ میلیون تومان با بهره ۹ درصد می گیرد.
به جز تسهیلات ودیعه مسکن، تسهیلات ساخت هم اعطا می شود. آن ۶۰ میلیون تومان به ازای هر پلاکی که می خواهد نوسازی کند داده می شود، تسهیلات ساخت به ازای هر واحدی که مقرر است ساخته شود اعطا می شود که امروز حداقل آن ۱۲۰ میلیون تومان است یعنی اگر کسی بخواهد در بافت فرسوده تهران خانه خودش را نوسازی کرده و چهار واحد بسازد، چهار تا ۱۲۰ میلیون تومان با بهره ۹ درصد می گیرد
مهمترین خاصیت این تسهیلات این است که نرخ بهره آنها ۵۰ درصد نرخ بهره بقیه تسهیلات است که اعطا می شود. اگر فرد سازنده انبوه ساز باشد، اگر از تکنولوژی های جدید هم استفاده نماید این عدد تا ۳۰۰ میلیون تومان هم قابل افزایش است یعنی اگر بصورت خود مالکی نوسازی اتفاق بیفتد عمدتا از ۱۲۰ میلیون می توانند استفاده می نمایند ولی اگر ساخت و ساز با مشارکت مالک با یک انبوه ساز صورت بگیرد تا ۳۰۰ میلیون تومان قابل افزایش است که البته آن ۱۸۰ میلیون تومان بقیه اش با بهره ۹ درصد اعطا نمی گردد، با همان بهره ۱۸ درصد اعطا می شود.
*یعنی اگر ساختمانی را که چند واحد در آن هستند بخواهند نوسازی کنند به کل مالکان کلاً ۶۰ میلیون تومان تعلق می گیرد و بین آنها تقسیم می شود؟
بله، ملاک قیاس پلاک است و در آن پلاک اگر دو یا چند واحد هم باشند بین آنها توزیع می شود ولی در بافت های فرسوده خاصیت اصلی که داریم این است که ساختمان ها یک یا حداکثر ۲ طبقه هستند، ساختمان های دوطبقه هم تک واحدی هستند، ممکنست یک یا دو خانواده در آن زندگی کنند، چون این تسهیلات فقط به پلاک هایی که در بافت های فرسوده می باشند اعطا می شود.
ممکن است مجموعه ای قدیمی باشد بطورمثال ۵-۴ طبقه باشد که بخواهند تخریب و نوسازی کنند، اینها عمدتا در بافت های فرسوده مصوب نیستند که بتوانند از این تسهیلات استفاده کنند. در بافت های فرسوده ای که ساختمان ها یک و دو طبقه هستند بسیاری از این نظر مشکلی را ایجاد نمی کند کما این که خود این عدد، عدد پایینی است یعنی بیشتر می توانیم بگوییم تسهیلات کمک هزینه اسکان موقت است، نه این که کل هزینه اسکان موقت را بتواند تامین کند.
*حتی در شکل کمک هزینه فکر نمی کنید بطورمثال رقم ۳۰ میلیون تومان تسهیلات عملاً با وجود قیمت های تهران بسیار ناچیز است!
حتی اگر یک واحد باشد و از کل ۶۰ میلیون تومان هم استفاده نماید، طبیعتاً نمی تواند با ۶۰ میلیون تومان جایی را برای خودش اجاره کند، البته یک قسمتی از هزینه اسکان موقت بوسیله سرمایه گذار تامین می شود یا در قالب تسهیلات قرض الحسنه یا در قالب بلاعوض یا در بعضی موارد خود سرمایه گذار یک جایی را اجاره می کند و مالک را منتقل می کند و بالاخره کمک است، اینها همه کمکی است که می تواند به اندازه خودش نقش داشته باشد.
*به نظر شما تسهیلات ۱۲۰ میلیونی تومانی ساخت چقدر مشوق مردم برای نوسازی است؟
این رقم در دو سال اخیر با یک افزایش بیش از دو برابری روبه رو شده است. منتهی ابتدای سال ۹۹ حدود ۵۰ میلیون به ازای هر واحد داده می شد و بهره آن ۱۸ درصد بود یعنی با تسهیلات دیگر بانکی خیلی تفاوت نمی کرد، در دو سال قبل اتفاقی که افتاده این است که اولاً سقف آن بالا رفته که حداقل به ۱۲۰ میلیون تومان رسیده و یکی این که بهره آن کاهش پیدا کرده یعنی یک قسمتی از این تسهیلات را دولت از وجوه اداره شده می دهد و سبب شده نرخ بهره کاهش پیدا کند، الان واحدهایی که در بافت فرسوده ساخته می شوند میانگین مساحتشان ۸۰ متر مربع است. اگر ۶ میلیون تومان هم هزینه متوسط ساخت آنها را در نظر بگیرید، یعنی ساخت یک واحد در بافت فرسوده حدود ۵۰۰ میلیون تومان هزینه دارد، اگر ۱۲۰ میلیون تومان پرداخت گردد یعنی یک چیزی حدود ۲۵ درصد از هزینه های ساخت را دارد پوشش می دهد که به نظر من عدد پایینی است، ولی اگر یک سازنده از ۳۰۰ میلیون تومان استفاده نماید یعنی ۶۰ درصد از هزینه های ساخت را از تسهیلات می تواند تامین کند که عدد مناسبی است، به خاطر همین چون نرخ، نرخ متغیری است میزان کمکی که می تواند بکند متفاوت می باشد. اگر فقط محدود به ۱۲۰ میلیون تومان باشد کم است چون انتظار می رود که حداقل ۵۰ درصد هزینه های ساخت بوسیله تسهیلات بانکی تامین شود.
ولی اگر انبوه سازان وسط بیایند و از تسهیلات ۳۰۰ میلیون تومانی استفاده کنند نرخ، نرخ خوبی است. البته همه این تسهیلات، تسهیلات سمت عرضه هستند یعنی سمت ساخت هستند، یک بخشی مهمی از تسهیلات که نباید نادیده گرفته شود تسهیلات سمت تقاضا است، واحدهای مسکونی که ساخته می شوند یکسری افراد هم می خواهند آنها را خریداری کنند، آنجا وضعیت بدتر است، یعنی میزان حمایتی که صورت می گیرد به زیر ۲۰ درصد می رسد.
*با این اوصاف در یکی دو سال قبل حتی با وجود افزایش این تسهیلات، میزان تمایل مردم چقدر بوده، یعنی چند درصد برای تسهیلات مراجعه نموده اند؟
در سالهای اخیر میزان تمایل مردم به نوسازی کاهش پیدا کرده است البته مبتنی بر شرایط تهران می گویم. از سال ۸۸ تا ۸۹ دولت و شهرداری تهران شروع کردند مجموعه ای از مشوق ها و تسهیلات را برای نوسازی در بافت های فرسوده اختصاص دادند، این مشوق ها دو جنبه داشت، یکی مشوق های مالی بود در قالب عدم دریافت هزینه پروانه که در شهر تهران از سال ۸۹ رایگان است یعنی اگر کسی بخواهد پروانه در بافت بگیرد، به شهرداری مبلغی را پرداخت نمی کند، سهم تامین اجتماعی و آموزش و پرورش جدا است.
ولی سهم شهرداری تهران دریافت نمی گردد یا اعطای تسهیلات بانکی که از ۱۵ میلیون تومان به ازای هر واحد شروع شده، امروز به ۱۲۰ میلیون تومان رسیده، اینها مشوق های مالی بودند. مشوق های ضابطه ای هم بودند که در طرح تفصیلی تهران پیش بینی شده بود که برای ساخت و ساز در بافت های فرسوده تا دو طبقه تراکم تشویقی اعطا می شود یا بطورمثال ضریب تامین پارکینگ در این بافت ها به ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است. ترکیب این دو تا مشوق ها و هم افزایی آنها موجب شد که روند نوسازی در شهر تهران سرعت قابل توجهی بگیرد. ترکیب این دو مشوق و هم افزایی آنها موجب شد که روند نوسازی در شهر تهران سرعت قابل توجهی یابد و تا امروز حدود ۵۰ درصد از پلاک هایی که در بافت فرسوده تهران قرار دارند، خودشان یا بصورت خود مالکی یا بوسیله مشارکت با سرمایه گذاران تخریب نوسازی کردند. قسمتی از این تخریب نوسازی ها انفرادی بوده و بخش عمده ای از آن تجمیع بوده یعنی دو یا چند پلاک با هم تجمیع کردند، سپس با یک سرمایه گذار شریک شدند و ساخت وساز انجام دادند. حالا بیش از نیمی از ساخت وسازها که در بافت فرسوده انجام می شود مبتنی بر تجمیع اتفاق می افتد و میانگین تعداد پلاک در هر پروژه هم به سه پلاک رسیده است. از یکجایی به بعد همان نقش مثبتی را که مشوق ها ایفا کرده بودند، معکوس شد که در اینجا مجدد هم افزایی صورت گرفت یعنی از یکجایی هزینه های ساخت به شدت افزایش پیدا کرد و انتظار می رود که تسهیلات هم خودش را به این مقوله برساند که عقب ماندند. مهم تر از این مسئله آنکه بهره تسهیلات افزایش بسیاری پیدا کرد چون از روز اول قرار بود تسهیلات بصورت حمایتی اعطا شود. در زمینه مشوق ها هم عمدتا از سال ۹۶ به بعد شاهد نگاه انقباضی بودیم یعنی آیتم هایی که مزیتی را در بافت به وجود آورده و منجر به سرعت گرفتن نوسازی شده بود، از بافت گرفته و تراکم تشویقی خیلی محدود شد و ضریب تامین پارکینگ باردیگر به عدد یک افزایش پیدا کرد و این مسئله موجب شد که ما با یک سیر نزولی در نوسازی بافت های فرسوده مواجه شدیم. واقعیت آنست که این مدل در شهر تهران جواب داده یعنی ۵۰ درصدی که به آن اشاره شد، با همین روش (مجموعه ای از مشوق های مالی و ضابطه ای که هزینه تمام شده ساخت را در بافت فرسوده، کمتر و انگیزه لازم را هم برای مالک و هم سرمایه گذاران بیرونی فراهم آورد تا در مشارکت با یکدیگر مبادرت به نوسازی کنند)، مبادرت به نوسازی کردیم. نیمی از بافت فرسوده تهران بر طبق این مدل نوسازی شده است.
طبیعتاً اگر انتظار داریم با همان روند و آهنگ نوسازی ادامه پیدا کند، چاره ای نداریم جز این که باردیگر به احیا و پیش بینی مشوق های لازم برگردیم. واقعیت آنست که اگر امروز ساخت وساز در بافت های فرسوده تهران با چنین مدلی صورت گیرد، کمتر از چهار یا پنج طبقه نمی تواند اتفاق بیفتد. اگر ضوابط به شکلی باشد که سه طبقه در بافت فرسوده ساخته شود، هیچ کس انگیزه و مشوق لازم را نمی بیند که وارد پروسه نوسازی شود. اگر سهم تسهیلات بانکی به عددی برسد که گرفتن یا نگرفتن آن تفاوتی را ایجاد نکند، طبیعتاً کسی به دنبال آن نمی رود و وقتی اثر مشوق ها کاهش پیدا کند، ممکنست ما با کاهش یا حتی توقف جریان نوسازی در بافت های فرسوده مواجه شویم. قسمتی از آن هم به این برمی گردد که تنها روش های قابل اجرا در نوسازی بافت های فرسوده، تخریب و نوسازی نیست و می توان در محدوده هایی خصوصاً محدوده های باارزش تاریخی شهر به سمت روش هایی مانند بهسازی و مرمت رفت. در جاهایی که ممکنست شاید امروز امکان و تمایل به تخریب و نوسازی وجود نداشته باشد، می توان مقاوم سازی را بعنوان یک روش جایگزین پیشنهاد کرد. انتظار می رود این روش ها مثل روش تخریب و نوسازی با حمایت مواجه شود یعنی اگر ما تسهیلات بانکی داریم نگوییم که فقط برای تخریب و نوسازی بوده بلکه به مقاوم سازی و مرمت هم اختصاص پیدا کند.*آیا مقرر است این رقم تسهیلات ۱۲۰ تومانی برای سال آینده چه از محل بودجه و چه از محل درآمدهای شهرداری افزایش پیدا کند؟دولت وظیفه اعطای تسهیلات را بر عهده داشته و شهرداری نقشی در اعطای تسهیلات بانکی برای ساخت ندارد. یکی از کارهایی که شهرداری در بسته های تشویقی انجام می دهد، صدور پروانه رایگان است که امروز در همه بافت های فرسوده اتفاق می افتد و دیگری اعطای مشوق های ضابطه ای و تراکم تشویقی است.* با این اوصاف نوسازی در بافت فرسوده شهر تهران به چند درصد رسیده است؟عدد نوسازی در سالهای ۹۰ تا ۹۲ که بالا بود سالیانه به حدود پنج درصد رسیده بود یعنی در آن سال ها چهار یا پنج درصد از مساحت بافت های فرسوده در ضمن سال نوسازی می شد و الان این رقم به دو درصد رسیده است یعنی با مجموعه اتفاقاتی که رخ می دهد، سالیانه حدود دو درصد از مساحت بافت فرسوده نوسازی می شود البته این اعداد مربوط به تهران است و وقتی از این شهر خارج می شویم، وضعیت بدتر از این خواهد بود. کل پیشرفت برنامه نوسازی بافت فرسوده در کشور زیر ۲۰ درصد است. این که می گوئیم پیشرفت برنامه نوسازی بافت فرسوده تهران نزدیک ۵۰ درصد است بدین سبب است که بطور مشخص در ۱۲ سال قبل شهرداری تهران حمایت های ویژه ای از این مساله داشته و سبب شده که این جریان سرعت قابل توجهی یابد. ادامه این گفتگو طی مطلبی در ایام آینده منتشر خواهد شد.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب