در گفت وگو با مهر عنوان شد:
برنامه ریزی جهت ارتقاء مشاركت اجتماعی در محله های تهران
فست تریپ: رویكرد اصلی در مدیریت محله باید واگذاری كارهای مردم به خود مردم و حركت به سمت روندهای از پایین به بالا به خصوص در امور فرهنگی و اجتماعی باشد.
خبرگزاری مهر گروه جامعه_الهه ابراهیمی: رویكرد اصلی در «مدیریت محله» باید واگذاری امور مردم به خود مردم و حركت به سمت روندهای از پایین به بالا به خصوص در امور فرهنگی و اجتماعی باشد. این به مدلول ضرورت یك تغییر پارادایم مدیریتی در این حوزه هاست و روند فعالیت ها در حوزه فرهنگی و اجتماعی باید به گونه ای بازبینی شود كه امكان جلب بیشترین مشاركت از طرف گروه های مختلف اجتماعی در آن مهیا شود. این شاید مهم ترین نكته ای بود كه سرپرست دبیرخانه ستاد راهبری مركزی ساماندهی مشاركت های اجتماعی در محلات «مدیریت محله» از آن آگاهی داد.
تهران ۳۵۲ محله دارد، ظرفیت و پتانسیل های اجتماعی و فرهنگی بسیار شایان توجهی در سطح این محله ها وجود دارد و در صورت واگذاری امور محلات به مردم، می توان با استفاده از مشاركت داوطلبانه شهروندان، بخش قابل توجهی از مشكلات كنونی شهر تهران را حل و فصل كرد. شاید بنا بر این است كه این سوال به صورت جدی مطرح می شود كه مدیریت شهری، برای مقوله «مدیریت محله» چه برنامه ای دارد؟ برای روشن شدن پاسخ این سوال با مهدی شیرزاد سرپرست دبیرخانه ستاد راهبری مركز ساماندهی مشاركت های اجتماعی در محلات (مدیریت محله) به گفت و گو نشستیم.
وضعیت كلی سراهای محله زمانی كه شما سرپرستی ستاد «مدیریت محله» را بر عهده گرفتید، چگونه بود و مهم ترین چالش های مقوله «مدیریت محله» هم اكنون چه مواردی است؟
اولین چیزی كه با آن مواجه شدم، انبوهی از شكایت های كاركنان سراهای محله از مدیران محله ها و اعضای هیئت امنا بود و متوجه شدم كه بزرگ ترین مشكلی كه مدیریت محله از آن رنج می برد، عدم تعریف جایگاه های روشن حقوقی برای شورایاری، هیئت امنا و مدیر محله بوده و سازوكارهایی لازم است تا این مجموعه بتواند به صورت كارآمد در سطح محله و در سرای محله فعالیت كند. دومین مشكل، رویكرد مدیریتی از بالا به پایین به خصوص در حوزه فرهنگی و اجتماعی بود. این در شرایطی است كه رویكرد اصلی در «مدیریت محله» باید واگذاری كارهای مردم به خود مردم و حركت به سمت روندهای از پایین به بالا به خصوص در امور فرهنگی و اجتماعی باشد و كسانی كه نسبت به تأسیس این نهاد اقدام نموده اند باز همین هدف را ذكر كرده اند. این به مدلول ضرورت یك تغییر پارادایم مدیریتی در این حوزه هاست و روند فعالیت ها در حوزه فرهنگی و اجتماعی باید به گونه ای بازبینی شود كه امكان جلب بیشترین مشاركت از طرف گروه های مختلف اجتماعی در آن مهیا شود. با توجه به مشكلاتی كه به آن اشاره كردید، برای تغییر و تحول در سرای محلات چه اقداماتی را در دستور كار قراردادید و نتیجه این اقدامات تابحال چه بوده است؟
مسائل و بحران های حقوقی مدیریت محله به قدری جدی است كه بخش عمده ای از زمان مدیریتی صرف حل این مساله شده است. خوشبختانه سناریوهای حقوقی در ارتباط با جایگاه «مدیریت محله» بررسی شده و مزایا و معایب آن استخراج و در كمیسیون و كمیته های شورای شهر و ستاد هماهنگی شورایاری های شورای اسلامی شهر تهران توضیحاتی نمایش شده است. البته تغییرات و بی ثباتی در مدیریت كلان شهرداری هم قدری خلل در كار به وجود آورده اما درمجموع روند طی شده، مثبت بوده و در حال اجماع سازی برای حل این مسئله هستیم. راهكارهای كه پیشنهادشده را با معاونت های مختلف شهرداری به خصوص معاونت توسعه منابع انسانی مطرح كرده ایم و امیدوارم با روشن بینی و دقت نظری كه از اعضای شورای شهر سراغ داریم بتوانیم طرح های خوبی را در جهت افزایش مشاركت مردم در صحن شورا به تصویب برسانیم. طرح های شما برای ارتقاء مشاركت مردم در مدیریت محله ها چیست؟
واقعیت این است كه طراحی و تجویز یك الگوی واحد برای همه محله های تهران به لحاظ فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی و حتی اجرایی كاری خطاست. نمی توان برای محله زعفرانیه و محله اتابك یك یك الگوی واحد در نظر گرفت و باید به تفاوت های محلی توجه كرد. رویكرد ما این است كه به جای عملكرد شتاب زده و صدور دستورالعمل كلی و واحد برای همه محله های شهر؛ تفاوت های محلی را به رسمیت بشناسیم و سازوكارهایی طراحی نماییم كه در آن تكثر پذیرفته شود و طرح هایی كه در سطح محله ها با خواست و سلیقه شهروندان تناسب دارد به مرحله اجرا برسند.
با عنایت به توضیحات نمایش شده، آیا هم اكنون شاهد مشاركت مردم در مدیریت محلاتشان هستیم یا هنوز برای رسیدن به هدف تعیین شده راه زیادی وجود دارد؟
یكی از مشكلات بزرگی كه در اجرای طرح مدیریت محله پیش آمده این است كه قرار بود مدیر محله، واقعاً مدیر محله باشد! اما متأسفانه در ۱۰ سال گذشته، مدیر محله به مدیر ساختمان سرای محله تبدیل گشته و این امر پسندیده ای نیست و با رسالت اصلی كه برای این نهاد در نظر گرفته شده، فاصله دارد. تلاش ما این بوده كه مدیر محله، واقعا مدیر همه محله باشد نه مدیر ساختمان سرای محله! همین طور هیئت امنا و شورایاری ها باز برای همه محله، برنامه ریزی و سیاست گذاری كنند. این كار، البته باید برمبنای چارچوب تعیین شده شورای شهر صورت بگیرد و نباید تنها به ساختمان سرای محله منحصر شود. این تغییر رویكرد، كاری زمان بر و مشكل است؛ برای اینكه باید جمعیتی حدود ۱۰ هزار نفر كه در هیأت امنا و اركان مدیریت محله تهران فعالیت می نمایند را متقاعد نماییم كه در هر یك از محله های ۳۵۲ گانه تهران این تغییر رویكرد را ساری و جاری كنند. رساندن این جمعیت به اجماع كار زمان بری است.
مدیران فعلی محله ها تا چه اندازه با این تغییر رویكردها همراه هستند؟
خوشبختانه همدلی بسیار خوبی میان مدیران محله ها و ستاد مدیریت محله به وجود امده است. همفكری و همراهی خوبی هم بین این ستاد با ستاد هماهنگی امور شورایاری ها وجود دارد. خوش بین هستم با برگزاری انتخابات پرشور در شورایاری ها و حضور نیروی های خوش فكر و تازه نفس در شورایاری ها و تداوم حضور بزرگانی كه در این حوزه استخوان خرد كردند و تجارب جدی دارند، بتوانیم زمینه را برای جلب مشاركت بیشتر شهروندان مهیا نماییم و بیشتر از گذشته امور مردم را به خودشان واگذار نماییم. چقدر طول می كشد تا طرح های كنونی در مدیریت محله عملیاتی شود؟
تغییرات در حوزه فرهنگ به سرعت امكان پذیر نیست. تغییر نگرش انسان ها ساختمان سازی نیست كه با اضافه كردن نیروی بیشتر، زودتر به سرانجام برسد! تغییر رویكرد به زمان و گفت و گو نیاز دارد. از ضعف های مدیریت شهری گذشته، كمرنگ بودن تعامل میان مدیریت شهری و شهروندان بوده است. اما با رویكرد مثبت مدیریت شهری كنونی و نگاه محله محوری، خوش بین هستم كه تعامل میان شهروندان و مدیریت شهری بیشتر از پیش و عمیق تر شود. برنامه ریزی ما در ستاد به نحوی است كه امیدواریم در بین مدت شاهد نتایج این تغییر رویكردها در سطح محله های شهر باشیم. در ابتدای صحبت هایتان از انبوهی از شكایت های كاركنان سرای محلات از مدیران محلات و اعضای هیئت امنا صحبت كردید. دراین باره توضیحاتی می دهید؟
عمده مشكل به بخشی از قوانین برمی گردد. متأسفانه در قوانین كار، مفهوم كار داوطلبانه آن گونه كه باید و شاید تعریف نشده است و اختلافاتی میان تأمین اجتماعی، وزارت كار و نهادهایی مانند شهرداری تهران بر سر این مساله وجود دارد. رویكرد مدیریت محله در تمامی دستورالعمل ها و قوانین مدیریت محلی، مبتنی بر جلب مشاركت داوطلبانه شهروندان است. اما عدم تعریف كار داوطلبانه در قوانین سبب بروز تنش هایی شده و اختلاف دیدگاه هایی میان دستگاه های مختلف به وجود آورده است. امیدوارم با تعامل سازنده شهرداری تهران با سایر نهادهای ذی ربط، بتوانیم به لحاظ گفتمانی و مفهوم سازی، مفهوم كار داوطلبانه را نهادینه كنیم؛ تا بعنوان مثال، در آینده، هر دانش آموز یا دانشجویی كه در رزومه خود سابقه كار داوطلبانه داشته باشد، این سابقه، برای او یك امتیاز احداث كند.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب