سكونت ۱۵ درصد جمعیت تهران در بافت فرسوده
رئیس كمیته شهرسازی شورای شهر تهران ضمن ارائه گزارشی از وضعیت نوسازی بافت فرسوده در تهران اظهار داشت: تلاش این شورا در كنار شهرداری تهران، تمركز بر تامین خدمات محلی در بافت های فرسوده و ناكارآمد است.
به گزارش فست تریپ به نقل از ایسنا، زهرا نژادبهرام در نطق قبل از دستور خود که در ابتدای جلسه امروزصبح شورای شهر انجام شد به ارائه گزارشی در مورد نوسازی بافت فرسوده شهر تهران پرداخت و اظهار داشت: شهرها را باید به مثابه ارگانیزم های زنده ای دانست که از ترکیب اجزا، قطعات، شریان ها و عناصر کارکردی تشکیل شده اند که در این میان بافت فرسوده یک نوع بیماری شهری قلمداد می شود که در شرایط زمانی و مکانی مختلف و به دلیلهای متفاوت به وجود می آید.
وی با اشاره به اینکه بسط و گسترش این بیماری در مرحله اول به عدم پیشگیری وقوع آن و در مرحله بعد به نقص در تشخیص عوامل به وجود آورنده، انتخاب اشتباه روش درمان و در نهایت عدم اجرای کامل پروسه درمان مربوط می شود، اشاره کرد: حدود ۲۱ درصد از پارسل های شهر تهران یعنی ۲۱۰ هزار پارسل با جمعیت ساکن ۱.۵ میلیون نفر، در زمره بافت های فرسوده مشمول سه شرط ریزدانگی، ناپایداری سازه ای و نفوذناپذیری قرار می گیرد.
نژادبهرام با اشاره به اینکه با وجود سهم ۵.۳ درصدی بافت فرسوده ازکل مساحت تهران، ۱۵ درصد جمعیت پایتخت را در خود جای داده است، اظهار داشت: یعنی حدودا تراکم این محدوده ها سه برابر سایر مناطق است و نکته حائز اهمیت، تمرکز این بافت ها در محدوده های مشخص است، به شکلی که بیش از ۵۰ درصد پارسل های فرسوده شهر تهران فقط در مناطق ۱۰، ۱۲، ۱۵ و ۱۷ قرار گرفته اند.
وی با تاکید بر اینکه این در شرایطی است که آمارها نشان داده است پارسل های دارای ناپایداری سازه ای سهم سه برابری نسبت به بافت فرسوده دارند و قریب به ۴۵درصد از پارسل های شهر تهران با جمعیت ساکن ۳میلیون نفر در این محدوده سکونت دارند، افزود: در برنامه های پنج ساله چهارم و پنجم توسعه کشور، نوسازی سالانه ۱۰ درصدی بافت های فرسوده کشور الزامی شده است اما روند نوسازی در پایتخت در بالاترین میزان خود طی سالهای گذشته از ۵ درصد فراتر نرفت.
نژادبهرام اضافه کرد: بیشترین نرخ نوسازی ها در سال های ۹۰، ۹۱ و ۹۲ بوده است. در این سالها باتوجه به مشوق های تراکمی گسترده برای بافت فرسوده، خیلی از مالکین املاک واقع در این بافت ها برای نوسازی هجوم آوردند و از سویی طرح تفصیلی جدید هنوز ضوابط و تکالیفش احصا نشده بود و شهرداری وقت با ضوابط سهل گیرانه، کسر پارکینگ ها و اضافه طبقات را به آسانی می پذیرفت.
وی با اشاره به اینکه به دنبال نوسازی تراکمی فقط در سال های ۸۰ تا ۹۵، ۴۸ هزار واحد کسر پارکینگ فقط در بافت فرسوده شهر تهران به وجود آمده که امروز شهر تهران با تبعات و نتایج آن مواجه اس، بگونه ای که هم اکنون کلانشهر تهران با اشکالات و تبعات این رویکرد در قبال نوسازی، دست و پنجه نرم می کند، اظهار داشت: تمرکز صرف بر نوسازی کالبدی، عدم توجه به تامین سرانه های خدماتی ازجمله فضای سبز، تفریحی، ورزشی، درمانی، آموزشی، تراکم بیش از اندازه جمعیت در بافت ها و تشدید کمبودهای خدماتی، تبدیل شدن حاشیه معابر به انبار پارک خودرو ها ناشی از پذیرش کسر پارکینگ به صورت گسترده، کاهش حس تعلق به زندگی در محلات دارای بافت فرسوده برمبنای مطالعات انجام شده همچون مشکلات و معایب نوسازی بدون توجه به طرح های بالادستی است.
وی با اشاره به اینکه شورای پنجم از زمان شروع به کار بارویکرد بازآفرینی پایدار به بافت های فرسوده توجه کرده و با تامین کمبودهای خدماتی و اجرای پروژه های بهسازی محیطی در دل بافت فرسوده و با هدف ارتقای ارزش سکونت، کوشید تا زمینه ترغیب ساکنین به نوسازی و بهسازی محیطی را فراهم آورد، اشاره کرد: بنابراین از آغاز فعالیت شورای پنجم، روند نوسازی بافت فرسوده باردیگر به تدریج روند افزایشی به خود گرفت.
عضو شورای شهر تهران اشاره کرد: شورای پنجم و شهرداری تهران بمنظور جلوگیری از تشدید تراکم در بافت فرسوده، مصوبه شوای عالی شهرسازی و معماری را که در اسفند سال ۹۵ به تصویب رسیده بود و در چارچوب آن طبقات مازاد تشویقی بافت های ناپایدار و فرسوده حذف شده بود، با رویکرد ارتقاء ارزش سکونت در بافت، اجرایی کرد، اما از آنجائیکه همزمان سیاست های ارائه خدمات و بهسازی محیطی را پی گرفت، از کند شدن روند نوسازی جلوگیری کرد. همین طور در امتداد تقویت اعمال تسهیلات تشویقی برای تمامی پارسل های دارای فاکتورهای سه گانه ریزدانگی، ناپایداری و نفوذ ناپذیری، موضوع تدقیق محدوده بافت های فرسوده در این دوره در دستور کار خود قرار گرفت.
وی با اشاره به اینکه شورای عالی شهرسازی و معماری در سال ۱۳۸۶، ۳۲۶۸ هکتار را بعنوان بافت فرسوده در تهران، مصوب کرد، اضافه کرد: این در شرایطی است که به دلیل ضعف اطلاعات و مدل سازی تشخیص، خیلی از بلوک هایی که واجد شرایط قرارگیری در محدوده های بافت فرسوده و بهره مندی از تشویقات و تسهیلات تخصیصی برای این بافت ها بودند، محروم شدند که اخیراً سازمان نوسازی ۱۰۰۰ هکتار از بافت هایی که شامل این شرایط می شوند اما در زمان ابلاغ طرح تفصیلی از قلم افتاده اند را تحت عنوان بافت فرسوده تدقیق شده در مقیاس بلوک شناسایی کرده که احتمالاً طی هفته های آتی در دستور کار کمیسیون ماده ۵ شهر تهران قرار خواهد گرفت.
نژادبهرام افزود: در بحث ناپایداری سازه ای که مهم ترین شاخص شناسایی بافت های فرسوده از جهت تامین ایمنی در زمان بروز بحران های طبیعی همچون زلزله به حساب می آید، در کمال تاسف باید بگویم که تهران قریب به ۱۵۰۰۰ هکتار بافت ناپایدار شهری دارد که یقینا ازجهت سازه ای و کالبدی ناپایدار هستند و این بافت ها همان بافت هایی هستند که در صورت وقوع زلزله خسارت های جدی خواهند دید که کمیته شهرسازی شورا طی دو سال قبل پیگیر پیش بینی مشوق های مالی و عوارضی از جانب مدیریت شهری بمنظور ترغیب مالکین این قبیل بافت ها به نوسازی بوده است. اما متاسفانه به علت عدم همراهی شهرداری تهران و بروز مسائل و مشکلات مالی جدی در امر مدیریت شهر، این امر تابحال درباب این بافت ها تحقق نیافته است.
وی با اشاره به اینکه همین طور در سال ۹۵ شورای عالی شهرسازی و معماری با اصلاح بند ۱۵ طرح تفصیلی شهر تهران، کلیه مشوق های بافت های ناپایدار را حذف نمود و الان این قبیل بافت ها با بافت های نوساز واقع در محدوده های غیر فرسوده، هیچگونه تفاوت و تمایزی از نظر مشوق ها ندارند، اظهار داشت: از طرفی پاسخ به این پرسش که آیا همه بافت های نوسازی شده شهر تهران، حالا از کیفیت سازه ای مطلوب برخوردارند؟ محل دغدغه جدی شورای شهر تهران بود که در سال ۹۴ مطالعاتی توسط مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران درباب کیفیت ساخت و سازهای جدید در بافت های فرسوده شهر تهران انجام شده که نتایج جالبی دارد. بر طبق این مطالعات که ۱۰۰ پروژه نوساز در بافت فرسوده را بررسی نموده است، ۴۵ درصد پروژه ها، فاقد استاندارد های قانونی و در رابطه با کیفیت ساخت و ساز بوده اند که این امر، هشدار بزرگی در اداره پایتخت به حساب می آید.
نژادبهرام با اشاره به اینکه بر اساس همین مطالعات و مطالعات مشابه و با پیگیری های صورت گرفته در فروردین سال ۹۷، تفاهمنامه ای بین شهرداری تهران، نظام مهندسی، سازمان استاندارد استان تهران و انجمن های صنفی تولید مصالح شهر تهران منعقد شد، افزود: پایش و رصد کیفیت پارسل های نوسازی شده طی سال قبل در منطقه ۸ کلانشهر تهران نشان داده است تفاهم نامه مذکور منجر به بهبود قابل توجه ساخت و ساز شده و استاندارد های سختگیرانه برای کیفیت مصالح مورد توافق، اعمال می شود.
وی با اشاره به اینکه از دیگر اقدامات باارزش مدیریت شهری طی دو سال قبل تهیه برنامه توسعه محله ای برای ۱۷۸ محله شهر تهران که در بافت فرسوده واقع شده اند، است، اظهار نمود: در بودجه مصوب سال جاری قریب به ۲۰۰۰ میلیارد تومان بمنظور اجرای پروژه های خرد مقیاس محله ای پیش بینی شده است که با بروز مسائل و مشکلات مالی ناشی از شیوع کرونا، نگرانی های جدی درباب تحقق کامل این بودجه وجود دارد. اما باتوجه به فقر شدید خدماتی و نزول کیفیت زندگی در بافت های فرسوده، انتظار می رود لااقل ۷۰ درصد اعتبار پیش بینی شده به محلات کم برخوردار و فرسوده تخصیص داده شود تا شاهد ارتقای ارزش سکونت در امتداد تسریع در نوسازی و بهسازی این محدوده ها باشیم.
نژادبهرام افزود: البته با وجود گذشت ۴ ماه از امسال، کماکان شهرداری تهران در مرحله شناسایی و تدقیق پروژه های این مساله است که محل گلایه و انتقاد جدی است و انتظار می رود فاز نخست اجرای پروژه های کوچک مقیاس هرچه سریع تر در سطح محلات پایتخت با اولویت محلات کم برخوردار و فرسوده آغاز گردد.
وی با اشاره به اینکه یکی از مسایل جدی مترتب بر بافت های فرسوده کلانشهر تهران مساله کمبود پارکینگ است که به نزاع و درگیری روزانه ساکنین تبدیل شده است، اضافه کرد: متاسفانه باوجود تصویب بودجه ای قریب به ۲۵۰ میلیارد تومان طی سال های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ برای موضوع راه اندازی پارکینگ های عمومی در بافت فرسوده، اما به علت عدم پیش بینی مناسب از هزینه ها و منابع شهرداری تهران در بودجه سنوات اخیر که منجر به پیش خور بخش عمده ای از منابع در حوزه هزینه های جاری و نگهداشت شهر می شود، عملاً تخصیص این منابع با محدودیت جدی مواجه بوده و در نتیجه تکمیل این پارکینگ های عمومی از برنامه زمانی تعیین شده، عقب افتاده است و سطح پیشرفت سه پروژه مهم کم بوده است که کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران در تلاش است با تعیین متولی مشخص، پیش بینی حساب جداگانه و ارائه تسهیلات تشویقی برای حضور سرمایه گذاران، روند راه اندازی پارکینگ در سطح محلات بافت فرسوده را تسریع ببخشد.
نژاد بهرام اضافه کرد: با توجه به فشردگی و تراکم بالای جمعیتی در بافت های فرسوده و ناکارآمد و نظر به کمبود ۱۳۶ هکتار فضای سبز در ۹۴ محله فرسوده شهر تهران، پارسال جمعا حدود ۶۴ میلیارد تومان بمنظور تملک اراضی جهت تبدیل به فضای سبز تخصیص داده شده که از محل این اعتبار پارسال ۶ بوستان در مناطق ۷، ۸ و ۱۷ تملک و به بهره برداری رسیده که جای تقدیر و تشکر دارد.
عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران در آخر با اشاره به اینکه تلاش این شورا در کنار شهرداری تهران، تمرکز بر تامین خدمات محلی در بافت های فرسوده و ناکارآمد بوده، اظهار داشت: ارتقاء ارزش سکونت در بافت فرسوده رویکرد بنیادین مدیریت شهری فعلی است و این رویکرد تا تحقق این امر در کلیه محلات با هدف بازآفرینی شهری توسط کمیته شهرسازی و کمیسیون شهرسازی و معماری شورا دنبال خواهد شد.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب